Боланинг электрон кундалигида ходимлар томонидан электрон журналга киритилган баҳолар ва белгилар кўрсатилади.
Тизимда электрон таълим журналига фақат таълим ташкилотининг ходимлари киришлари мумкин. Шундай килиб, ўқувчи электрон журнал ёки кундаликда ўз баҳоларини мустақил равишда тузатиш учун техник имкониятларга эга эмас.
Бироқ, Интернетда ўқувчи қандай қилиб электрон кундаликдаги баҳоларни «тузатиши» мумкинлиги ҳақида мақолалар мавжуд.
Мақола муаллифларининг барча хатти-ҳаракатларининг сайтга ҳеч қандай алоқаси йўқ.
Улар техник жиҳатдан «илғор» ўқувчилар ота-оналарини HTML кодидаги сайт саҳифасини ўзгартириш орқали алдашга уринишларини тасвирлаб бердилар.
Бу қандай содир бўлади?
HTML - коди ёрдамида саҳифадаги маълумотларни тузатиш – хар кандай веб-сайтда хар кандай Интернет фойдаланувчиси учун мавжуд бўлган муолажа. Масалан, ушбу муолажани ўзингиз Yandex.ru сайтида қилишингиз мумкин.
Бунинг учун Google Chrome ёки Mozilla Firefox браузерларида шунчаки очилган шаклда F12 тугмачасини босинг, керакли элементини топинг (одатда салбий баҳо), уни ўчириб ташланг ва клавиатурадан керакли маълумотларни киритинг (масалан, ижобий баҳо). Шундан сўнг, киритилган баҳо қисқа вақт ичида «Кундалик» да кўрсатилади.
Ушбу амалиётни тугатгандан сўнг, ўқувчи маълум бир компютернинг дисплейидаги саҳифанинг маҳаллий кўринишини ўзгартиради, лекин тизимдаги маълумотларни ўзгартирмайди: баҳо журналда ўзгармайди. Бундай тузатиш фақат F5 тугмачасини босишгача (барча Интернет-браузерларда) кундалик саҳифсининг кейинги янгиланишига қадар «ишлайди».
Албатта, ҳақиқий маълумотларни, яъни ҳақиқий баҳони ўзгартириш ҳақида ҳеч қандай гап бўлиши мумкин эмас. Буни бола маркерни олиб, уни телевизор экранига суриб, хонадаги томошабинлар учун кино экранини ўзгартирадиган, аммо кинонинг ўзига ҳеч қандай таъсир кўрсатмайдиган вазият билан таққослаш мумкин. Бундай «кўриниш»-ни экранни артиш ёрдамида олиб ташлаш мумкин. Кейин расм яна асл ҳолатига қайтади.
Ўзингизни бундай ҳийла-найрангдан қандай ҳимоя қилиш мумкин?
Аввало, ота-онага боланинг кириш ҳуқуқига эга бўлмаган шахсий, ота-она профилидан фойдаланиш тавсия этилади. Кундаликларни ўз профилларидан фойдаланган ҳолда кўраётганда, ота-оналар ҳеч қачон алданиб қолмайди, чунки бу ҳолда ўқувчи саҳифанинг кўринишини ўзгартира олмайди.
Агар сиз ҳали ҳам кўрсатилган маълумотларнинг тўғрилигига шубҳа қилсангиз, F5 тугмачасини босиб саҳифани янгилашингиз мумкин (ёки шунчаки кундаликдан чиқиб, яна унга киринг). Бундай ҳолда, ҳар қандай ўзгартирилган «кўриниш» йўқолади.